Introductie
De focus van het artikel van deze maand is ‘Mobilisatie in Musea’. Nederland kent diverse musea, waarvan een groot deel aandacht besteedt aan de Tweede Wereldoorlog (1940-1945). Toch zijn er ook enkele musea die geheel of gedeeltelijk de nadruk leggen op de mobilisatieperiode en meidagen van 1939-1940. Dit artikel belicht deze musea, aangezien ik een paar van deze musea enkele maanden geleden heb bezocht. Daarnaast hoop ik anderen te inspireren om deze musea te bezoeken en zich te verdiepen in deze bijzondere periode uit de geschiedenis.
Nationaal Militair Museum, https://www.nmm.nl/nl/ (Soesterberg).
Het Nationaal Militair Museum in Soesterberg is, zoals de naam al suggereert, is hét militaire museum van Nederland. De focus ligt op de Nederlandse militaire geschiedenis, vanaf de tijd van de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden tot heden. Een deel van het museum is gewijd aan de mobilisatieperiode en de meidagen. Hieronder vindt u enkele foto’s hiervan.
Een schilderij van een gemobiliseerde militair die op wacht staat bij de kust.
Nederlandse militairen die in actie komen tegen Duitse vliegtuigen tijdens de meidagen van 1940.
De Franse Renault FT17 was de enige tank van Nederland gedurende de periode 1939-1940. Deze tank was voornamelijk gebruikt om bepaalde testen mee te doen en om zorgen van de Nederlandse burgers weg te nemen.
Dit is de binnenkant van de Franse Renault FT17.
Grebbelinie Museum, https://grebbeliniebezoekerscentrum.nl/ (Renswoude)
Het Grebbelinie museum richt zich op de geschiedenis van de gehele linie. Deze linie is meer dan 400 jaar oud en daar wordt in het museum uitgebreid aandacht aan besteed. Daarnaast is er een onderdeel van het museum gewijd aan de mobilisatieperiode en de meidagen van 1940. Hieronder vindt u enkele foto’s.
Deze foto laat het uniform, wapen en helm van het Nederlandse leger zien tijdens de mobilisatieperiode en meidagen. Ook is de oproep van de algemene mobilisatie bovenin te zien.
Grebbeberg (Rhenen)
De Grebbeberg in Rhenen is een begraafplaats voor militairen die tijdens de meidagen van 1940 zijn omgekomen. Daarnaast staan er enkele monumenten ter nagedachtenis aan deze militairen. Er bevindt zich ook een klein museum dat aandacht besteedt aan de begraafplaats en de Slag om de Grebbeberg. Dit museum vindt u bij de begraafplaats. Hieronder ziet u enkele foto’s van de begraafplaats en loopgraven.
Hier ziet u enkele begraafplaatsen van gesneuvelde Nederlandse militairen.
Dit is een van de overgebleven loopgraven op de Grebberg.
Marine Museum, https://www.marinemuseum.nl/nl/ (Den Helder) & Mariniersmuseum, https://www.mariniersmuseum.nl/nl/ (Rotterdam).
Deze twee musea belichten de rol van de Nederlandse marine en mariniers in de geschiedenis, waaronder hun bijdrage tijdens de Duitse inval van 1940.
Kazematten Museum, https://www.kazemattenmuseum.nl/ (Afsluitdijk)
Het Kazemattenmuseum aan de Afsluitdijk richt zich onder andere op de Slag om de Afsluitdijk tijdens de meidagen van 1940. Dit was, samen met de Slag om Den Haag, een van de weinige gevechten waarbij Nederlandse militairen een overwinning behaalden door de Duitse opmars tegen te houden.
Museum Rotterdam, https://museumrotterdam.nl/ (Rotterdam) & Museum School, https://www.ridderkerk.nl/direct-regelen/evenementen-recreatie/cultuur/museumschool/ (Ridderkerk).
Museum Rotterdam besteedt aandacht aan de gehele Tweede Wereldoorlog, waaronder de strijd om de Maasbruggen en het bombardement op Rotterdam tijdens de meidagen van 1940.
De Museum School in Ridderkerk is de plek waar de Nederlandse capitulatie (met uitzondering van Zeeland) werd ondertekend. Dit museum besteedt uiteraard uitgebreid aandacht aan deze historische gebeurtenis.
Weest op uw Hoede, https://weestopuwhoede.nl/ (Prinsenbeek)
Het museum Weest op uw Hoede in Prinsenbeek is het enige museum in Nederland dat exclusief aandacht besteedt aan de mobilisatieperiode, de meidagen van 1940 en Nederlandse militairen in krijgsgevangenschap. Het is een zeer klein museum, maar met een uniek verhaal, verteld vanuit het perspectief van de Nederlandse militairen.
Ergens in Nederland, https://www.ergensinnederland1939-1945.nl/home (Emmen)
Het museum Ergens in Nederland is een klein museum in Emmen. Dit museum richt zich op de periode 1939-1945. Ze beginnen vanaf de start van de mobilisatie tot en met het einde van de Tweede Wereldoorlog.
Mobilisatie Museum In tijd van oorlog, https://www.facebook.com/bertjansmuseum (online)
Dit online museum (op Facebook) biedt een uitgebreide verzameling attributen van het Nederlandse leger rond 1940. Bezoekers kunnen de collectie bekijken vanaf hun laptop.
Soldaat Sikke Hiemstra 